0
Chất xơ trong khẩu phần ăn có thể tác động đến nhiều hệ thống sinh lý ở heo nái, bao gồm sức khỏe đường ruột, thành phần hệ vi sinh vật, đáp ứng miễn dịch và thể trạng.
Mục tiêu: Nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của mức tổng chất xơ trong khẩu phần (TDF) và việc bổ sung chất xơ lên men nhanh đến năng suất giai đoạn nuôi con, khả năng tiêu hóa dưỡng chất, đáp ứng miễn dịch và hệ vi sinh vật đường ruột.
Phương pháp: Tổng cộng 136 heo nái nuôi con được bố trí vào 4 khẩu phần: hai khẩu phần có mức tổng chất xơ trong khẩu phần (TDF) thấp (15%) và hai khẩu phần có mức TDF cao (25%). Ở mỗi mức TDF, khẩu phần được phối trộn với tỷ lệ chất xơ lên men nhanh thấp hoặc cao. Các nguồn chất xơ sử dụng gồm bã củ cải đường, vỏ yến mạch, phụ phẩm xay xát lúa mì và lúa mạch, được lựa chọn dựa trên đặc điểm lên men. Heo nái lứa đẻ đầu được cho ăn 3 kg thức ăn/ngày, trong khi heo nái nhiều lứa được cho ăn 3,5 kg. Từ ngày thứ 2 sau đẻ, khẩu phần được tăng dần 0,5 kg/ngày cho đến khi đạt mức 7 kg/ngày đối với heo nái lứa đầu và 9 kg đối với heo nái nhiều lứa; các mức tối đa này được duy trì cho đến cai sữa. Nái được cho ăn 3 bữa/ngày. Trọng lượng và độ dày mỡ lưng của nái được đo vào ngày −1 (trước khi đẻ) và các ngày 2, 10, 19 sau đẻ. Mẫu phân được thu vào ngày 1 và 19, mẫu máu vào ngày 19 (4 giờ sau bữa ăn), và mẫu sữa non được lấy trong vòng 30 phút sau khi heo con đầu tiên chào đời, trong khi mẫu sữa được lấy vào ngày 19 (sau tiêm oxytocin). Số con sơ sinh còn sống và trọng lượng lứa được ghi nhận vào ngày 2, 10, và 19; tỷ lệ chết được theo dõi cho đến cai sữa; mức tăng trọng của lứa được tính toán dựa trên số ngày heo con đã hiệu chỉnh. Phân tích hệ vi sinh vật đường ruột được tiến hành trên 60 mẫu phân (15 mẫu/khẩu phần), thu thập vào ngày 19.
Kết quả: Mặc dù khẩu phần giàu chất xơ làm giảm chỉ số đánh giá mức độ heo hấp thu dưỡng chất (ATTD), nhưng không ghi nhận tác động bất lợi đến lượng ăn vào hay năng suất lứa. Thực tế, heo nái ăn khẩu phần nhiều chất xơ mất mỡ nhiều hơn nhưng duy trì được protein cơ thể tốt hơn. Việc bổ sung chất xơ lên men nhanh giúp giảm khối lượng cơ thể và mức mất protein, đồng thời cải thiện ATTD của năng lượng và protein, cũng như làm giảm nồng độ IL-8 trong huyết thanh, gợi ý phản ứng viêm thấp hơn. Mặc dù đa dạng hệ vi sinh vật đường ruột có xu hướng giảm khi ăn khẩu phần nhiều chất xơ (thường được xem là tiêu cực), nhưng lại quan sát thấy sự gia tăng rõ rệt các họ vi khuẩn có lợi như Prevotellaceae, Ruminococcaceae và Lachnospiraceae.
Kết luận: Nhìn chung, việc bổ sung chất xơ một cách có chiến lược, đặc biệt là chất xơ lên men nhanh, có thể mang lại lợi ích cho heo nái nuôi con. Tuy nhiên, việc tăng hàm lượng chất xơ một cách thiếu kiểm soát không phải là giải pháp. Nguồn xơ, khả năng lên men và mức bổ sung đều đóng vai trò quan trọng.
Wang T, Langendijk P, Azevedo P, Fabà L, Zuo B, Zhao J, Yang C. Effects of fiber concentrations and fermentation rates on reproductive performance, nutrient digestibility, immune response, and microbiota of lactating sows. Journal of Animal Science. 2025; 103:skaf110. https://doi.org/10.1093/jas/skaf110